Marina Abramović: The Artist is Present

Deze documentaire won onlangs de publieksprijs op het Internationale filmfestival van Berlijn.

 Marina Abramović is de beroemdste performance kunstenaar van de afgelopen veertig jaar. Ze maakte een onvergetelijke indruk met performances waarbij ze haar eigen lichaam inzette als ruw materiaal. Ze kerfde bijvoorbeeld een pentagram in haar buik of sloeg zichzelf met een zweep tot bloedens toe. Altijd bleven er echter sceptici die zich afvroegen of haar werk wel echt 'kunst' genoemd kon worden. 

Marina Abramović is een indrukwekkende verschijning: ze is lang, heeft een bleke teint, een krachtige neus en lang donker haar. Voor haar performance ‘The Artist is Present’ zat ze drie maanden lang zes dagen per week in het atrium van het Museum of Modern Art, waar mensen één voor één tegenover haar konden zitten, zo lang als ze zelf wilden. Ze mochten haar aankijken, maar het was niet de bedoeling dat er woorden of aanrakingen uitgewisseld werden. De documentaire 'Marina Abramović: The Artist is Present' toont de aanloop naar en het verloop van deze performance, die samen met een retrospectief van haar werk te zien was in het Museum of Modern Art in New York. De film gaat tevens terug in de tijd om te onderzoeken hoe 'The Artist is Present' binnen het oeuvre van Abramović past, van haar vroege solocarrière tot haar twaalf jaar durende samenwerking met de Duitse kunstenaar Ulay, met wie ze ook een hartstochtelijke liefdesrelatie had. 

Gedurende de performance volgt de documentaire Abramović van dag tot dag. Vaak vloeien er tranen, ook bij Marina zelf. Abramović: ‘De mensen hebben me zo geraakt. (…) Je bent kwetsbaar voor ze. Je stuurt ze niet weg na vijf minuten. Ze mogen zoveel van je nemen als ze zelf willen. Je geeft ze de mogelijkheid om zich te openen. En dan is het alsof er een waterval van pijn loskomt.’ cultuurgids.avro.nl

Bekijk de volledige uitzending 

 Close Up: Marina Abramović: The Artist is Present ...   

op NPO.NL

 

Marina Abramovic photographed by Dusan Reljin.

Marina Abramović (Servisch: Марина Абрамовић) (Belgrado, 30 november 1946) is een Servische kunstenares die zich bezig houdt met videokunst en performance. Ze studeerde van 1965 tot 1970 aan de Academie voor Schone Kunsten in Belgrado.

In het begin van haar carrière maakte ze vooral gebruik van geluidsexperimenten. Na verloop van tijd werden haar performances steeds heftiger. In 1974 liep een performance in Galleria Studio Mona uit op een vechtpartij, en werd voortijdig beëindigd. Zelfbeschadiging en uitputting zijn kenmerkend voor haar performances. Abramović: 'De meeste mensen ontwijken wat ze als bedreigend of onbekend ervaren. Door zulke dingen juist wèl te doen stel je jezelf open voor nieuwe ervaringen. We hoopten met onze performances ons publiek ook door die opening te duwen.'

Van 1976 tot 1988 heeft ze samengewerkt met de kunstenaar Ulay, met wie ze ook samenleefde. Het doorstaan van langdurige lichamelijke pijn was onderdeel van hun werk. Bij alles stelden Ulay en Abramović hun fysieke of mentale uithoudingsvermogen op de proef. Zo lijkt de opname van Breathing In - Breathing Out (1977) op het eerste gezicht een intieme zoen. Maar hun neuzen zitten dicht met sigarettenfilters, zodat het duo negentien minuten lang elkaars adem in moet ademen. In de serie Nightsea Crossing zitten ze op verschillende plaatsen ter wereld urenlang zonder eten of drinken aan weerszijden van een lange tafel. In 1988 kwam er een einde aan de intensieve samenwerking van het duo. In hun laatste performance liepen ze over de Chinese Muur, waarbij ze elk aan één kant begonnen om elkaar na drie maanden halverwege te treffen. wikipedia.org