Écriture automatique
 |
| André Breton in 1924 |
Écriture automatique of automatisch schrijven is een eeuwenoude techniek die in 1919 opnieuw werd ontdekt door de kunstenaar André Breton. Het werd één van de methoden die de surrealistische kunstenaars gebruikten om toegang te krijgen tot het onderbewuste en om de natuur van de lyriek en inspiratie te onderzoeken. Het doel was om de teksten op literaire wijzen te gebruiken; ze werden vaak verwerkt tot gedichten, die dan vervolgens werden geredigeerd.
De uitdrukking 'écriture automatique' kent 3 toepassingen: spiritueel, literair en psychologisch. Hippolyte Taine sprak er al in 1870 over in het voorwoord van zijn boek De L'Intelligence. De surrealisten maakten onderscheid tussen wat zij deden en het automatisch schrijven dat spirituele mediums praktiseerden, maar er is wel een verwantschap met de 'vrije associatie' (La pensée parlée) van Sigmund Freud.
Écriture automatique bestond eruit snel op papier te zetten wat er in je opkwam, zonder van tevoren na te denken over het onderwerp. Het kan worden vergeleken met improvisatie. De auteur schrijft wat in hem op komt, zonder te letten op de zinsbouw of grammatica of nate denken over esthetiek of moraal. Er moest een staat tussen waken en slapen ontstaan, een soort hypnose, om tot ultieme teksten te komen. Deze nieuwe en onverwachte teksen zouden dicht bij het wezen van de schrijver komen. Breton was de 'auteur' van de beroemdste teksten die op deze manier zijn gepubliceerd: Les Champs Magnétiques (1920), die in samenwerking met Philippe Soupault ontstonden en die golden als uitgangspunt van de surrealistische beweging, en Poisson soluble (1924).
Samenvatting
Zin is niet zomaar een boek over schrijven. Het is een boek over zin krijgen in je leven. Schrijven doe je namelijk met je hele wezen, niet alleen met je brein. Je schrijft met je zintuigen, je herinneringen, je verlangens, je organen. Dat originele schrijfvuur wordt nogal eens geblust door onze ideeën over hoe schrijven hoort te zijn. Doordat je van jongs af aan leert hoe je moet schrijven, hoe je nette zinnen maakt en hoe je een plot opbouwt, kan de lust voor schrijven als een vlam doen uitdoven. ZIN, vol korte hoofdstukken en verrassende schrijfopdrachten, heeft inmiddels in vijfde editie al bij duizenden lezers en deelnemers aan Geertje's workshops de schrijfzin opnieuw aangewakkerd.
'Laat ik eerlijk zijn. Ik ben niet de beste schrijver ter wereld. Ik maak nog steeds d- en t- fouten. Ik ben niet opgeleid als auteur. Ik breng niet al twintig jaar boeken uit. Er is één reden waarom ik dit boek heb gemaakt: ik ben hartstochtelijk en kansloos verliefd op schrijven. Ik geloof in schrijven om zin te krijgen in dit waanzinnige en soms onzinnige leven.' -Geertje Couwenbergh
Reacties